THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN, MỘT PHÁT MINH VĨ ĐẠI CỦA NHỮNG NƯỚC TƯ BẢN

THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN, MỘT PHÁT MINH VĨ ĐẠI CỦA NHỮNG NƯỚC TƯ BẢN Một doanh nghiệp hoạt động cần phải có, con người, máy móc thiết b...

Một doanh nghiệp hoạt động cần phải có, con người, máy móc thiết bị, nguyên liệu. Và điều quan trọng nhất là vốn. Sự mạnh hay yếu vốn nó quyết định tính sống còn của doanh nghiệp.

Ngày nay các doanh nghiệp startup cần nguồn vốn lớn từ các quỹ đầu tư mạo hiểm hiểm để tạo bước đột phá. Nhưng nói cho cùng startup cũng chỉ là một dạng khởi nghiệp, nhưng khởi nghiệp có sáng tạo, có khác biệt và hứa hẹn những đột phá nếu thành công. Có khi startup thành công nhưng để duy trì sự ổn định của doanh nghiệp thành công thì không hẳn dễ dàng gì. Nó còn liên quan đến quản trị, mà đặc biệt là quản trị tài chính.

Dù là doanh nghiệp nào thì sự tìm kiếm nguồn vốn là cực kỳ quan trọng. Mỗi doanh nghiệp luôn có lúc thừa lúc thiếu tiền. Lúc thừa không nói gì, nhưng lúc thiếu mà không tìm được nguồn vốn vay thì xem như doanh nghiệp chết chắc.

Cây đang héo lá vì thiếu nước, kịp thời tưới nước thì cứu sống, còn thiếu nước trong thời khắc ngặt nghèo, nó chết. Doanh nghiệp nào cũng vậy, cứ lúc thiếu vốn thì bế tắc thì sẽ không bao giờ lớn mạnh. Và tất nhiên nhiều doanh nghiệp rơi vào thế như vậy nếu ngắn hạn quốc gia khủng hoảng, nếu dài hạn thì kinh tế tụt hậu.

Mỗi doanh nghiệp luôn dự trữ cho mình một hay nhiều nguồn vay. Càng nhiều nguồn sẵn sàng cho vay thì càng tốt, lúc đó sẽ dễ xoay sở đồng tiền lúc kẹt vốn. Ví dụ khi tôi làm ăn, tôi thường vay ngân hàng A. Nhưng trong bạn bè tôi có 2 người sẵn sàng cho tôi vay nếu chẳng may ngân hàng không cho vay nữa. Như vậy khả năng sống sót của doanh nghiệp tôi cao hơn so với một nguồn vay là ngân hàng A.

Thị trường chứng khoán là nơi doanh nghiệp bán tờ giấy nợ không kỳ hạn (cổ phiếu) để lấy tiền mặt kinh doanh. Nếu vay ngân hàng, đến kỳ hạn, doanh nghiệp phải trả cho ngân hàng cả vốn lẫn lãi. Đôi khi vay ngân hàng làm ăn chưa có lãi thì lại đến kỳ hạn thì bị ngân hàng siết nợ. Lúc đó, doanh nghiệp cũng chết. Nhưng khi phát hành cổ phiếu ra thị trường chứng khoán, thì không có kỳ hạn nào để doanh nghiệp để trả nợ cho chủ nợ (cổ đông). Chủ nợ muốn thu hồi tiền thì đem cổ phiếu bán cho người khác chứ công ty vay nợ của họ không phải trả khoản nợ đó.

Như vậy nguồn vốn từ ngân hàng và nguồn vốn từ phát hành cổ phiếu khác nhau hoàn toàn. Doanh nghiệp vay của đại chúng sẽ không có áp lực trả nợ như vay ngân hàng. Một phát minh vĩ đại đại của những nước tư bản. Nó là nguồn sinh khí tuyệt vời nuôi sống doanh nghiệp. Mà doanh nghiệp được hỗ trợ nguồn vốn phong phú thì doanh nghiệp dễ dàng sống sót và phát triển. Nó như nguồn phân bón tốt cho cây sống lâu, và trong những cây được cứu sống, đôi khi sau này thành cổ thụ.

Thị trường chứng khoán ngoài vai trò tạo nguồn vốn cho nền kinh tế, nó còn là nơi theo dõi sức khỏe nền kinh tế đất nước rất hiệu quả. Những năm chiến tranh lạnh, thế giới tư bản hoạt động thị trường chứng khoán rầm rộ góp phần thúc đẩy nền kinh tế tiến mạnh lên giàu có và thịnh vượng. Còn phía bên kia, phía đối địch với khối tư bản còn ngụp lặn trong quan liêu bao cấp và từ chối thẳng thừng những phát minh của phía tư bản. Để rồi khi sụp đổ, họ bắt chước lại những gì mà các nước tư bản đã trải qua. Đóng cửa, nó tai hại như vậy đó.

Đỗ Ngà