LẠI BẺ KÈO

LẠI BẺ KÈO  Sau khi những tin đồn được thả ra về việc Trung-Mỹ đã có những thoả thuận hưu chiến để đánh đổi việc ông Tập sẽ nghỉ vào Đại hội...

LẠI BẺ KÈO 

Sau khi những tin đồn được thả ra về việc Trung-Mỹ đã có những thoả thuận hưu chiến để đánh đổi việc ông Tập sẽ nghỉ vào Đại hội 20 tới đây thì dường như hai bên lại bắt đầu bẻ kèo nhau. Mọi việc đang diễn biến rất nhanh. 

Sau khi nhận những tín hiệu sẽ nghỉ hưu từ ông Tập, Trump đã tuyên bố đàm phán Trump-Tập sẽ tiếp diễn như cam kết để hai bên tiến tới thỏa thuận thương mại “lịch sử và chưa từng có”. Dường như chỉ chờ Trump tỏ ra xuống nước trước thì mình sẽ lên gân lại, Tập đại đế đã tuyên bố sẽ ủng hộ Carrie Lam duy trì đàn áp bạo lực ở Hong Kong. Đồng thời  lại lên gân về vấn đề Đài Loan. 

Về công khai thì là như thế, nhưng ngầm bên trong có vẻ như Tập đại đế lưu ý bà Carrie Lam cũng nên “vừa đánh vừa ngó” để điều chỉnh phù hợp với nhịp đàm phán của Trump-Tập. Tập không cần một đặc khu trưởng Hong Kong võ biền hay nhu mì quá mà rất cần sự khéo léo chính trị của bà Cari Lam lúc này, nên mới gặp riêng bà. Tập cần một bà Carrie Lam cứng đúng lúc để Tập ép Trump khi đàm phán, nhưng không cứng quá để chọc giận Mỹ làm đàm phán lại hủy bỏ trước giờ khai mạc.

Tập đại đế có lý do để cần tìm kiếm một lợi thế đàm phán thương mại khác có lợi hơn cho Trung Quốc nhưng ông khỏi phải từ chức là một phương sách tối ưu cho ông. Tập bị sức ép rất lớn nếu trước Đại Hội 20 mà Trung Quốc không hồi phục. Thủ tướng Lý Khắc Cường đã cho Hội nghị trung ương biết là vùng nông thôn Trung Quốc (chiếm hơn 40% dân số) đã quay trở lại tình trạng nghèo đói, giảm 20% thu nhập trong nửa đầu năm 2019 sau 5 năm ổn định tính từ mốc 2014. 

Đáp lại ván cờ vừa đi vừa ngó mà Tập đang bày ra ở Hong Kong để tìm kiếm lợi thế đàm phán để giữ địa vị cá nhân tới đây, Trump cũng đáp trả bằng cách công bố tổ chức hội nghị thượng đỉnh Asean tại Mỹ vào quý 1/2020 sắp tới. 

Có ba nước đã đồng ý tham gia cấp nguyên thủ là Việt Nam, Lào và Thái Lan trong khi các nước Asean còn lại chỉ cử cấp ngoại trưởng. Thái Lan đi gần Mỹ lúc này thì không nói, Việt Nam phải đi cùng Thái Lan vì kẹt Campuchia ở giữa. Lào đi cùng Việt Nam vì Việt-Lào đã thống nhất chính sách đối ngoại. Ít ra thì việc Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng cố gắng đi chấm phẩy khi đón lãnh đạo đảng Lào đã có tác dụng của nó. Nguyên thủ Lào sẽ đi cùng Việt Nam gặp Trump tới đây. 

Về thống nhất đối ngoại quốc phòng ở ba nước Đông Dương thì coi như Việt Nam đã ôm lại được Lào và tạm đánh mất Campuchia. 

Trump từng tuyên bố “Ông Tập có lợi thế hơn tôi vì ông ấy còn có thể làm lãnh đạo suốt đời” cho thấy mục tiêu tối thượng nhất lúc này của Trump và Mỹ là ép Tập phải từ chức. Từ đó Mỹ sẽ giảm bớt trừng phạt Trung Quốc. Nếu để dụ Trump sập bẫy rồi Tập từ đó lật kèo thì e rằng Mỹ và Trump sẽ tỏ ra cứng rắn hơn. Với những biểu hiện của Tập mới nhất về vấn đề Hong Kong, tôi e rằng thỏa thuận thương mại hai bên một lần nữa đã chuẩn bị xong sẽ lại đổ vỡ.  

Càng gần đến bầu bán nhiệm kỳ của hai cường quốc thì bàn cờ ngày càng đánh nhanh và khó lường. Trump muốn ghi thêm điểm để tái cử còn Tập muốn vùng vẫy để thoát khỏi sức ép cá nhân.

Và trong bối cảnh đó, các quân cờ nhỏ có nguy cơ bị mang ra thí nhanh hơn, tiêu biểu như các quân cờ ở Syria, Venezuela.

H.M