NHÂN VỤ CÚM, KỂ VÀI CHUYỆN QUANH ĐÓ TẠI MỸ

NHÂN VỤ CÚM, KỂ VÀI CHUYỆN QUANH ĐÓ TẠI MỸ  • Nguyễn Danh Lam  Mấy bữa nay vào bãi đậu xe ở công ty đã thấy có người đeo khẩu trang,...

NHÂN VỤ CÚM, KỂ VÀI CHUYỆN QUANH ĐÓ TẠI MỸ 

• Nguyễn Danh Lam 

Mấy bữa nay vào bãi đậu xe ở công ty đã thấy có người đeo khẩu trang, dù thiệt tình cái Corona ít nhiều vẫn còn đang rất xa vời ngoài thực tế. 

Đất Mỹ rộng mênh mông, nhà nọ nhà kia cách xa nhau. Dân Mỹ cũng không có thói quen tụ tập đông người. Mấy cái lễ hội kéo nhau đi chơi, ngó qua ngó lại thấy dân Hispanic (người nói tiếng Tây Ban Nha, ở VN quen gọi là châu Mỹ Latin), hay dân Asian là nhiều, chớ Mỹ trắng rất ít. Ngay cả vô siêu thị, khi xếp hàng, người ta cũng giữ khoảng cách nhất định. Bởi vậy, cơ hội để các loại virus lan truyền ở Mỹ hẳn cũng được giảm thiểu rất nhiều do tập tục, không gian sống.

Không chỉ vậy, dân Mỹ còn vô cùng kỹ tính, giữ vệ sinh dịch tễ rất cẩn trọng. Thí dụ, trong mấy cái restroom (nhà vệ sinh), hầu hết gần tay nắm cửa luôn có máy xả giấy cuộn. Người ta lấy miếng giấy để cầm tay nắm, mở cửa xong, bên cạnh cũng có một thùng rác để bỏ giấy vô đó. 

Về vấn đề khạc nhổ nơi công cộng, với dân Mỹ là điều tối kỵ. Điều này ngược hẳn với dân Trung Quốc, đi tới đâu khạc nhổ um xùm tới đó. Khi bị cúm, dân Mỹ thường chủ động đeo khẩu trang để giảm thiểu lây truyền ra xung quanh. Nếu mắc cảm cúm, họ thường chọn cách nghỉ việc ở nhà để tránh lây nhiễm cho đồng nghiệp.

Ai ở Mỹ cũng biết, cái vụ “ách xì” (hắt xì hơi), là cả một công thức đối đãi. Người ta không lấy tay che miệng như bên mình khi ách xì, vì nếu lấy tay che miệng, bàn tay ấy chút nữa sẽ nắm vào những vị trí khác, gây lan truyền virus. Khi ách xì, họ đưa cùi chỏ lên che miệng, để hơi bắn ra vị trí tam giác giữa cánh tay- bắp tay- cùi chỏ (hình kèm bài). Vị trí này sẽ ít tiếp xúc nơi khác hơn nhiều so với bàn tay. Khi ách xì, hầu hết như một phản xạ tự nhiên, họ nói: Excuse me! (Xin lỗi), kể cả khi không có ai xung quanh. Nếu có ai đó ở gần đó, thấy người ta ách xì, họ thường nói: bless you! (dịch thoát là mong bạn bình an!).

Cuối thu đầu đông, dân Mỹ rồng rắn đi chích ngừa cúm. Đây là việc gần như tất yếu. Họ cẩn thận cho mình và cộng đồng. Mình có cô bạn dược sĩ, cứ cuối thu lại nhắc vụ này. Với bản tính liều, cù nhầy, mình… ghét chích ngừa, nên hay chọc lại cô ấy: Càng chích càng cúm. Thực ra việc này là một tập tục cẩn thận, nên theo.

Nước Mỹ đã giàu, nền y tế phát triển, họ còn vô cùng cẩn trọng cho mình và cộng đồng. Cẩn trọng từ cấp độ chính phủ cho đến cá nhân.

Suy nghĩ rộng ra, mỗi đất nước ngoài sức mạnh cứng (giàu có, mạnh về quân sự), còn phải có được sức mạnh mềm. Sức mạnh mềm ấy có thể đến từ những điều vô cùng nhỏ, như cách người ta ách xì. Vụ này không thể “đi tắt đón đầu”, hay “quá độ” được, nó phải được giáo dục qua bao thế hệ.

Trung Quốc, qua vụ Corona- Vũ Hán này, hẳn “mất điểm” một cách vô cùng thảm hại trong mắt cộng đồng quốc tế. Vì chính họ đã phát sinh dịch bệnh, giấu diếm, lấp liếm, cho đến khi virus bùng phát không thể nào “bịt” lại được. 

Muốn thành cường quốc ư? Trung Quốc còn phải học đến từng cái ách xì.

@NGUYỄN DANH LAM 

* Ảnh: metro.co.uk