Ý NIỆM VỀ DÂN CHỦ

Ý NIỆM VỀ DÂN CHỦ Tự do là gì? Dân chủ là gì? Thay vì nghĩ rằng đó là các ý niệm cao siêu hay trừu tượng mà chỉ có các nhà tư tưởn...

Ý NIỆM VỀ DÂN CHỦ

Tự do là gì? Dân chủ là gì?

Thay vì nghĩ rằng đó là các ý niệm cao siêu hay trừu tượng mà chỉ có các nhà tư tưởng mới hiểu được, hãy đơn giản hoá nó bởi một tình huống thực tế.

Khi nhìn vào hình ảnh này và đối diện với tình cảnh này, bạn có tự mình bật ngay ra một câu hỏi đại loại: ta có thể kiện chính quyền sở tại về hành vi quản lý “thiếu trách nhiệm” này không?

Nó không phải là hậu quả tự nhiên, nó xuất phát từ việc điều hành chính sách của chính quyền - nơi có cộng đồng dân cư không tự nhiên úng ngập, nó phải đến từ việc quy hoạch và quản lý về hệ thống đường xá và tiêu thoát nước của chính quyền.

Trong đại dịch vừa rồi, vì sao tại một vài tiểu bang của Mỹ có tình cảnh người dân cầm súng tập trung, đương nhiên là hoàn toàn công khai và hợp pháp, phản đối việc phong toả tiểu bang của họ? Vì đó là tự do dựa trên Tu chính án được phép sử dụng súng để chống lại sự độc tài hoặc tha hoá của chính quyền. Đây là thứ tự do mà người Việt hầu như không hiểu được và còn cho rằng đó là thứ tự do “thái quá”.

Hay như chuyện nhiều người dân Hàn Quốc yêu cầu phải có đồ ăn nhiều hơn, nơi ở sạch hơn và các điều kiện tốt hơn khi bị yêu cầu cách ly. Tại sao họ lại đòi hỏi những thứ mà nhiều người dân ở xứ ta cho là “không biết điều” đến vậy? Vì đó chính là hành xử của một công dân tự do của một nước dân chủ - quyền đòi hỏi phải đáp ứng những điều kiện tiêu chuẩn dành cho mình khi chính quyền muốn áp dụng việc hạn chế quyền tự do của họ. Vì nếu, một người dân nước ta ở đó và bị áp dụng cách ly thì, theo nguyên tắc đối xử quốc gia và phẩm chất của một chính quyền dân chủ, người bị cách ly được đáp ứng những điều kiện mà hẳn là ở nơi khác khó lòng có được.

Khi sống quá lâu trong môi trường và đời sống tư tưởng độc tài, họ sẽ không thể hình dung và hiểu được ý niệm về tự do và dân chủ và phạm vi thực sự của các giá trị ấy. Họ không vó bất cứ nhận thức và phản xạ nào cho phẩm chất dân chủ và tự do mà một công dân tự do phải có.

Khi nào bạn nghĩ ngay đến và kiện được chính quyền mỗi khi bạn bị ngã vào một cái hố trên đường, hay vấp phải một khối bê tông chình ình ngay hè đường làm bạn bị bật móng chân hoặc như trong tình cảnh này là chìm ngập trong làn nước hôi hám sau một trận mưa lớn giữa lòng thành phố.

Nếu bạn tiếp tục im lặng và dắt xe đi một cách vui vẻ, xin thưa, bạn đang yêu mến và ủng hộ sự độc tài hơn cả cuộc sống của chính mình.

Lê Luân