TỪ THIỆN 4.0 - PHÍA BÊN KIA CỦA LÒNG NHÂN TỪ

TỪ THIỆN 4.0 - PHÍA BÊN KIA CỦA LÒNG NHÂN TỪ Cách đây khoảng hơn 10 năm, mình đã tự đặt câu hỏi "Google sống bằng cách nào khi họ cung ...

TỪ THIỆN 4.0 - PHÍA BÊN KIA CỦA LÒNG NHÂN TỪ

Cách đây khoảng hơn 10 năm, mình đã tự đặt câu hỏi "Google sống bằng cách nào khi họ cung cấp cho chúng ta những dịch vụ hoàn toàn miễn phí?". Lúc đó thậm chí gmail còn vượt trội hơn các dịch vụ email có phí của Việt Nam trong khi hoàn toàn miễn phí, quảng cáo trên trang web của họ cũng không có mấy.

Thế rồi mình dần dần mới nhận ra rằng chính người dùng, bằng các động tác click chuột và nhập dữ liệu trên trang web của Google, đã nuôi sống họ. Sau đó mới biết tới khái niệm big data, là nguồn tài sản vô giá do chính chúng ta tự nộp cho những công ty như Google, Facebook và làm giàu cho họ. Nhưng nếu chỉ xét 1 mặt và không hiểu mấy về công nghệ thì chúng ta phải nhớ ơn họ, vì chính họ đã làm từ thiện bằng cách cung cấp dịch vụ miễn phí cho ta. Thử nghĩ xem, nếu không có Google  và Facebook thì dân VN còn mông muội cỡ nào. Rất nhiều bạn đã tâm sự với mình là chỉ mới tự diễn biến kể từ khi có FB. Như vậy, dân các nước thiếu tự do ngôn luận như VN phải biết ơn các hãng công nghệ của Mỹ chứ?!

Thực tế chẳng mấy ai nghĩ vậy, vì chúng ta hiểu rằng đó chỉ là 1 sự mua bán và chúng ta vốn coi rẻ chất xám được người khác tặng cho mình, không bao giờ coi đó là từ thiện.

Đấy là thời đại công nghệ 4.0, các công ty công nghệ kiếm tiền bằng cách thu thập thói quen cá nhân của khách hàng. Nhưng bây giờ còn có cách làm từ thiện dựa trên nền tảng công nghệ nữa. Chính những người nhận từ thiện và hoàn cảnh thiên tai là công cụ kiếm tiền cho người làm từ thiện. Trường hợp ca sĩ Thủy Tiên là điển hình.

Mình biết là viết ra những dòng này là lội ngược dòng nước lũ, những vẫn cần phải viết, để người đọc thấy được 1 góc nhìn khác. Mọi người cần hiểu tất cả những gì mình viết dưới đây là quan điểm cá nhân và suy luận dựa trên 1 số bằng chứng thực tế.

Ngay mấy ngày đầu, khi cô Tiên công bố là nhận được vài tỷ đồng tiền đóng góp, mình đã giật mình, vì nó khá tương phản với trường hợp tương tự là MC Phan Anh, do số tiền nhiều hơn gấp mấy lần. Chả nhẽ ngay sau dịch Covid mà dân ta có nhiều tiền làm từ thiện vậy sao? Việc cô ca sĩ công bố số tiền mình thấy quen quen, giống như các mẹ mua hàng online sẽ dễ dàng bị thuyết phục bởi các stt có nhiều tương tác, không có nhiều người biết lương, tương tác đó chỉ là ảo. Người bán hàng mua tương tác để kích động tâm lý bầy đàn của khách hàng tương lai. Vậy cũng có khả năng có ai đó bơm tiền vào tài khoản của cô Tiên với mục đích tương tự??? Rõ ràng mọi người sẽ dễ dàng xuống tiền hơn khi thấy có rất nhiều người đã xuống tiền trước, đây chính là tâm lý đám đông.

Mình mới dò ngược lại các stt của cô Tiên thì thấy stt cô công khai bảng thống kê việc rút tiền và không quên khẳng định rằng không có đồng nào thất thoát cả, mọi khoản chi đều minh bạch! Nhưng có 3 khoản chi làm mình đặt câu hỏi. 1 là khoản 300 triệu do có người CHUYỂN NHẦM! Kể ra cũng hi hữu khi có thằng ngu chuyển nhầm 300 ngàn thành 300 triệu! Lưu ý là gõ nhầm hẳn 3 số 0 chứ không phải là 1 nhé, không đơn giản đâu, vì thường biên lai sẽ hiển thị cả số tiền bằng chữ!

2 khoản nữa là 200 triệu và 140 triệu do TT vay của người dân không quen biết, 1 người là chị bán hàng ngoài đường, người kia là 1 anh tình nguyện, họ đều có sẵn mấy trăm triệu tiền mặt ở nhà để cho người lạ vay nóng, hi hi!

3 khoản chi thuộc loại lớn nhất kia cho phép mình nghi ngờ rằng có người đã bơm tiền ảo vào số TK của TT. Tất nhiên mình có thể nhận định sai cả 3 trường hợp, nhưng mình có quyền nghi ngờ chứ?

Lý do khiến mình có thể nghi ngờ nữa là TT chưa cung cấp bản sao kê số tiền nhận được. Hơn nữa, theo nguyên tắc kế toán, thì câu nói của TT "sẽ công bố số tiền vào và các khoản rút ra để chứng tỏ là không thất thoát đồng nào" là hoàn toàn vô nghĩa. Bởi vì cô Tiên chính là người rút tiền để đi phát và mua hàng chứ không chuyển nguyên cục tiền cho người nhận từ thiện. Nên để chứng minh là không thất thoát tiền thì cô phải cung cấp hóa đơn mua hàng và chữ ý xác nhận của người nhận tiền. Vì cô rút mấy chục tỷ ra với lý do để phát nhưng thực tế cô không phát hết thì ai biết được?!

Trong 1 stt khác, chính cô Tiên khẳng định là không thể lấy chữ ký của tất cả mọi người nhận tiền, vì mưa ướt hết giấy tờ và không có thời gian và không có nhân lực để làm chuyện đó. Như vậy có nghĩa là việc chi tiêu của cô Tiên là KHÔNG THỂ MINH BẠCH ĐƯỢC. Mình không dám khẳng định là cô ca sĩ cố tình trục lợi tiền ủng hộ, nhưng team của cô hoàn toàn có thể rút tiền ra để trả cho người bơm tiền ảo, rồi lại bơm vào tiếp, dựa trên sự thiếu minh bạch này. Với cách quay vòng này, muốn có ngàn tỷ cũng có luôn.

Nhiều người, đa số là người miền Nam, tin rằng (chỉ bằng niềm tin thôi) là cô Tiên không trục lợi vì quá khứ từng đi làm từ thiện nhiều lần không điều tiếng và họ cũng tin rằng toàn bộ số tiền đó là do người dân đóng vì thấy nhiều người xung quanh đóng góp và bản thân họ cũng đóng.

Nhưng với kiến thức về quản lý dự án của mình, thì 1 dự án thất thoát dưới 20%, con số trong mơ là khoảng 10%, thì coi như không thất thoát, sẽ rất khó để bị phát hiện nếu QLDA có kinh nghiệm rửa tiền. Với số tiền chùa 200 tỷ thì càng dễ xử lý, nếu thất thoát 20 tỷ thì coi như không. Nhưng cần hiểu đó vẫn là con số khổng lồ để ai cũng sẵn sàng lội nước đến bẹn trong vòng 1 tháng. Xin nhắc lại lần nữa là mình không khẳng định và không vu khống cô Tiên, mình chỉ cảnh báo, giống như bạn để cái xe SH ngoài chợ Long Biên mà không khóa, thì dễ bị mất lắm đấy.

TRong trường hợp cô Tiên hoàn toàn trong sáng, thì cộng sự của cô vẫn có thể tư túi, qua mặt cô vì họ ôm rất nhiều tiền chi tiêu mà thiếu chứng từ, cô canh sao xuể?

Trong trường hợp cả cô và cộng sự cùng trong sáng như con người XHCN, thì cô vẫn kiếm tiền rất tốt dựa trên page view trên fan page của cô. Mình để ý stt QC của cô được post đan xen với các stt đi làm từ thiện khá nhiều và có lượng tương tác khổng lồ trung bình cỡ trên 500 ngàn, gấp 10-20 lần stt QC của chính cô trước cơn lũ. Như vậy thì lượng người tiếp cận của các stt đó phải gấp 10 lần, cỡ 5-10 triệu là ít. Đây là con số trong mơ của chính VTV. Điều đó đồng nghĩa với giá quảng cáo của cô sẽ tăng chóng mặt.

Lại trong 1 stt khác, cô Tiên khẳng định sẽ tự tay làm từ thiện 1 mình, không chuyển tiền cho tổ chức nào và cũng không lập tổ chức từ thiện nào cả, để tránh thất thoát! 1 người có IQ trung bình cũng thấy là với số tiền 200 tỷ thì cần phải tổ chức 1 nhóm đi phân phát, thì mới nhanh và kịp thời. Nhưng khi xem các stt của cô Tiên, mình thấy cô toàn tự tay đưa tiền, cùng lắm thì có thêm chồng và 1 cộng sự nữa, mỗi lần phát mất cả buổi và họ quay clip kỹ, tập trung vào cô ca sĩ. Đằng sau hành động đó là gì?

Chúng ta phải thấy rằng, để tăng lòng thương cảm và độ tin cậy để người dân chuyển tiền, thì cô Tiên phải tự mình đi phát, càng gian khổ càng tốt, mới dễ câu view, mới nhiều tương tác. Chứ nếu cô Tiên ngồi phòng máy lạnh ở SG để điều hành 1 nhóm đi phát tiền thì sẽ hiệu quả hơn nhiều, nhưng cách đó sẽ không thể xây dựng hình ảnh cho cô hiệu quả bằng cô tự đi lội nước dầm mưa. Anh em có nhớ hình ảnh bác Thăng, bác Nhân tự tay đi vớt bèo không? Đấy chính là thủ pháp xây dựng hình ảnh, còn hiệu quả công việc thì vô ích, các bác làm sao bằng 1 cô công nhân môi trường. Nhưng điều đó sẽ làm bần nông rú rít lên vì thần tượng. Vị bí thư tự tay đi vớt bèo thì làm sao có thể tham nhũng được, chẳng qua là do đấu đá nội bộ mà thôi! Một ca sĩ tự chân đi lội nước thì làm sao mà...à mà thôi! 

Như vậy, về logic, thì lũ càng lâu, phát tiền càng chậm, thì cô Tiên càng kiếm được nhiều tiền, vì hình ảnh của cô thường trực trên sóng sẽ lâu hơn. Nếu lũ dừng sớm, phát tiền nhanh hết, thì hiệu ứng đám đông sẽ chấm dứt giỏi lắm sau 3 tháng, giá quảng cáo sẽ quay về như cũ sau khoảng 1 năm, do lượng tương tác giảm dần.

Tóm lại là khi phân tích kỹ, ta thấy rằng team cô tiên thật quá thánh, đã tận dụng rất tốt tâm lý đám đông và lợi dụng thế mạnh lan truyền của mạng xã hội quá tốt. Về bản chất, đây vẫn là thủ pháp marketing online quen thuộc như mấy mẹ bán hàng online. Nhưng sự sáng tạo vượt bậc chính là tận dụng được hình ảnh thương tâm của lũ lụt để cả nhà cùng vui. Người dân vùng lũ tự nhiên có được nhiều tiền. Người chuyển tiền từ thiện cảm thấy thỏa mãn thiện tâm, vì đã giúp được đồng bào, lại không có cảm giác lo ngại bị lừa tiền. Cô Tiên kiếm được nhiều tiền. Thế lực thù địch thì hỉ hả vì cho đồng bào sáng mắt ra, chế độ phải thế nào thì mới mất uy tín so với 1 cá nhân như vậy. Kẻ thiệt hại duy nhất ở đây chính là Mặt trận Tổ quốc thấy tủi thân bị lép vế trước 1 cô ca sĩ hạng 2. Nên nếu cô Tiên khôn ngoan ra thì bơm ít tiền cho MTTQ để tỏ ra là ngoan ngoãn, không cố tình làm nhục chế độ.

Chính vì cả làng cùng vui, cùng lên đồng, nên đồng bào sẽ nhao nhao chửi mình bây giờ, thậm chí khi chưa đọc tới đây!

Xin nhắc lần cuối là mình không vu khống, không hạ nhục cô Tiên, mình chỉ phân tích logic và nêu quan điểm dựa trên facts. Đồng bào hãy thở sâu, đọc chậm, đừng chửi mình hung hãn quá, phải tội. Vì về bản chất hành động viết bài này của mình cũng đang là làm từ thiện. Có điều là chả mấy đồng bào coi việc được mở não là nhận từ thiện cả! Mình viết tút này mất cả tiếng, tìm tư liệu mất cả tiếng nữa. Tất cả đều quy ra tiền được. Ai thấy bài viết bổ ích thì chịu khó trả tiền mình nha.

Dương Quốc Chính