CỬA TÙNG - QUẢNG TRỊ Từ năm 1954 đến 1975 hầu hết các thế hệ lớn lên ở miền Nam chỉ biết địa danh Cửa Tùng nhưng rất ít có người được may mắ...
CỬA TÙNG - QUẢNG TRỊ
Từ năm 1954 đến 1975 hầu hết các thế hệ lớn lên ở miền Nam chỉ biết địa danh Cửa Tùng nhưng rất ít có người được may mắn đặt chân đến nơi ấy. Lý do vì Cửa Tùng nằm trong khu phi quân sự (DMZ) ở vỹ tuyến 17. Cửa Tùng là cửa sông Bến Hải đổ ra biển. Xin coi bản đồ đính kèm.
Ấn tượng về Cửa Tùng là một khu vực hoang vu "địa đầu hoả tuyến" nơi mà dây kẽm gai chằng chịt và nòng đại bác của 2 phe chĩa vào nhau. Nhưng khi nhìn những tấm hình chụp Cửa Tùng vào năm 1920, 1930 thì không khỏi sửng sốt và bâng khuâng trước những di tích kiến trúc của nền văn minh phương Tây và vẻ đẹp hoang sơ của quê hương Việt Nam ở thủa xa xưa.
Nhà thờ Di Loan nằm gần làng Xóm Cua gần cửa biển, đồ xộ giống nhà thờ Notre Dame bên Pháp thu nhỏ. Người Pháp hiện diện ở khu vực Cửa Tùng hoang vu vào năm 1920 có bao nhiêu người đâu mà họ đã phải xây một công trình tôn giáo có khả năng tồn tại ngàn năm. Cũng giống người Mỹ đi đến đâu là hệ thống hạ tầng cơ sở tiện nghi điện nước máy điều hoà không khí, bến cảng phi trường tối tân cần phải có tối thiểu.
Hình chụp trong Grand Hotel ở Cửa Tùng năm 1930 cho thấy cách trang trí sang trọng thượng lưu như một Hotel ở Paris ở thế kỷ 21. Quầy rượu có đủ các loại rượu. Bàn ghế đồ gỗ chạm trổ. Trần nhà cao có quạt máy gắn bóng đèn điện, khi mà dân Việt Nam khi ấy chỉ có đèn dầu. Khách mặc vét trắng thắt cà vạt chỉnh tề. Người Pháp khi vào nhà hàng rất phong cách chớ không bình dị như người Mỹ. Đó cũng là một nét đẹp của dân Âu châu.
Hơn 20 năm chinh chiến đi qua và chắc đã quét sạch hết những di tích quý giá ấy. Bây giờ người đông như kiến chen chúc trên một quê hương điêu tàn băng hoại. Hơn 40 năm gọi là thống nhất hoà bình và một nhà cầm quyền tự hào đỉnh cao trí tuệ đã xây dựng được những công trình nào có thể trường tồn ngàn năm chưa. Và một văn hoá phong cách văn minh lịch sự như thủa xa xưa.
Bong Lau
Không có nhận xét nào