NHỮNG NGHỊCH CẢNH THỜI ĐẠI

NHỮNG NGHỊCH CẢNH THỜI ĐẠI Khi sự việc Đồng Tâm xảy ra, hai luật sư đầu tiên có mặt đã trò chuyện với những người già cả nhất ở đó, có...

NHỮNG NGHỊCH CẢNH THỜI ĐẠI

Khi sự việc Đồng Tâm xảy ra, hai luật sư đầu tiên có mặt đã trò chuyện với những người già cả nhất ở đó, có cụ Kình và cụ Hiểu, là những người rất nhã nhặn và nói năng thanh thoát, hiểu biết về các vấn đề xung đột đất đai. Ban đầu họ chưa làm việc ngay vì họ muốn biết tôi (và anh Hà Luân) đến đó với tâm thế như thế nào. Đến để giúp họ về việc thương thuyết hay lại muốn vu vạ cho họ. Mất một khoảng mười lăm phút chúng tôi mới trao đổi về sự vụ.

Bước vào căn nhà của những người được cho là đại diện cho người dân Đồng Tâm, ở đó họ vẫn rất tin vào Đảng cộng sản và còn treo trên bàn thờ cả ảnh ông Hồ Chí Minh. Tôi còn hướng vào đó và nói với họ, mọi người vẫn giữ niềm tin của mình. Nhìn vào tấm vải đỏ nhỏ với dòng chữ “Nhân dân Đồng Tâm vẫn tuyệt đối tin vào Đảng và Nhà nước” cắm ngay tại đầu làng khi xảy ra sự việc tháng 4/2017 để thấu hiểu điều đó. Tâm thức họ không phản kháng, họ vẫn còn tin vào lực lượng Đảng. Họ vẫn chất phác như thế.

Khi các luật sư đã nhận được sự tin tưởng của họ, tôi là người kết nối điện thoại với ông Chủ tịch Hà Nội, cụ Hiểu trò chuyện trực tiếp với ông Chung. Lúc này cụ Kình vẫn còn trong viện vì vụ bị bắt giữ và gãy chân chưa về. Khi trao đổi điện thoại, ông Chung nói là cụ Kình ngồi cạnh ông và cụ Kình nói là hãy nghe cụ Kình - thả số cảnh sát ra và đón cụ về. Nhưng khi chưa thấy cụ Kình bằng mắt thì họ chưa tin vào những trao đổi này.

Nhiều nhà báo hoặc những người khác, cả vài luật sư sau này tham gia vào, muốn vào làng tiếp cận hoặc đưa tin đều phải qua tôi (và anh Hà Luân, anh Hải) đảm bảo và giới thiệu thì người dân ở đây mới tin tưởng.

Trong cuộc điện thoại đó, ông Chung nói, người như tôi là luật sư cực đoan đấy nên không nhờ làm gì. Chính vì câu nói này, một tuần sau khi có tin ông Chung xuống đối thoại, tôi nói với người dân ở đó là: để được việc của mọi người, tôi sẽ không xuất hiện vào ngày đối thoại để tránh những ánh nhìn và sự thiếu thiện cảm từ những người công quyền. Mọi chuyện đã được giải quyết cơ bản với các cam kết. Đó là một điều an ủi vì đã không có bất cứ sự mất mát hay tổn thất nào xảy ra.

Những tưởng mọi việc sẽ được giải quyết thông qua trình tự pháp lý. Nhưng đến nay, sự việc lại trở nên là một đại bi kịch - cả về số nhân mạng thiệt hại, cách thức tiến hành lẫn cách xử lý hậu quả của nó. Nên nhớ, những người già cả đại diện ở đó đều hầu như là đảng viên và tin vào Đảng. Họ vẫn tin mọi việc sẽ được giải quyết tốt đẹp và thấu đáo.

Cuối cùng. Đến giờ, một gia đình chết ba người của ba thế hệ, may mắn là cháu bé ba tháng được cứu sống. Và ba cảnh sát bị chết. Nhưng thực tế là vấn đề thực sự chưa được giải quyết - việc vừa xảy ra không phải việc của giải quyết (cưỡng chế) sự vụ đất đai mà có thể là một vụ thực hiện thủ tục hình sự từ trước đó (vụ gây rối trật tự công cộng) từ tháng 4/2017 mà sau này bản cam kết đã ghi rõ “không truy tố toàn thể nhân dân Đồng Tâm”.

Đây là một sự vụ mà những người chức trách chính trị đã không suy xét đúng mức tình hình và giải quyết theo một cách thức tốt hơn.

Nhìn vào đất nước quá nhiều buồn đau và nghiệt ngã này, tương lai thế hệ trẻ sẽ sinh ra và lớn lên như thế nào? Ngay khi xảy ra sự vụ, có quá nhiều tâm tính tàn độc cổ vũ giết chóc hay càn quét nhanh gọn những sinh mạng con người, mà có nhiều người trẻ, nhiều người học luật và những lớp người được đi học (nhà văn, nhà báo...).

Không chỉ có Đoàn Văn Vươn (Hải Phòng), người dân Văn Giang (Hưng Yên), Đặng Văn Hiến (Đắk Nông), người dân Thủ Thiêm (TP.HCM), nay là chuyện Đồng Tâm (Hà Nội) lại trở thành nỗi bất hạnh tàn khốc.

Bất hạnh chồng lên bất hạnh

Máu chồng máu

Bao giờ mới hết tang thương

Mặt trời khi nào mới mọc?

Lê Luân