LUẬN BÀN VỀ TRIẾT LÝ LUẬT PHÁP

LUẬN BÀN VỀ TRIẾT LÝ LUẬT PHÁP Những người không có tư duy và nền tảng triết lý pháp lý, có thể không bận tâm đến một hành vi điều hàn...

LUẬN BÀN VỀ TRIẾT LÝ LUẬT PHÁP

Những người không có tư duy và nền tảng triết lý pháp lý, có thể không bận tâm đến một hành vi điều hành (tạo quy phạm mới) đối với xã hội của hệ thống quyền lực chính trị, nhưng sẽ là điều đáng tiếc nhất là khi đó là lực lượng luật sư, luật gia hay những nhân tố tư pháp trong việc gìn giữ công lý xã hội và công lý tự nhiên.

Về mặt triết lý pháp lý, một hành vi chính trị có tính xác lập một quy phạm mới và đóng và thiên hướng trừng phạt trong tình cảnh cấp bách, nó có thể đưa đến các hệ luỵ không chỉ về mặt pháp lý mà còn là kinh tế và tính an toàn cho các quan hệ xã hội của con người.

Thoạt nhìn có thể đó sẽ là một quyết định đúng đắn và tốt cho tình cảnh hiện tại trước sự kiện mà nó đòi hỏi và yêu cầu. Có thể nhận được sự tán đồng, thuận nguyện về mặt chính trị và nhận thức tương hỗ từ những thành phần nào đó trong xã hội. Nhưng phải cân nhắc tới những bất ổn pháp lý và kinh tế, xã hội mà nó có thể tạo ra.

Hành động đặt ra một quy phạm mới, đóng và có tính ngăn chặn quyền hiến định, nó dẫn tới ba vấn đề lớn sau, có thể cùng lúc hoặc trễ hơn tuỳ vào sự kiện:

Đầu tiên, nó tạo ra sự xung đột ngay lập tức với các luật thực định đang có hiệu lực thi hành, từ luật gốc (khung) cho tới luật chuyên ngành hẹp mà nó có liên quan. Ít nhất có thể thấy ngay là luật về mặt thủ tục đã có thể bị vô hiệu trong trường hợp này.

Thứ hai, nó có thể tạo nên các vụ kiện giữa người dân với những lực lượng thực thi công vụ và có thể dẫn tới các tranh chấp (thẩm quyền và hoặc phạm vi) từ các cấp quản lý với nhau. Sự cưỡng chế bằng vũ lực hoặc lạm quyền là hoàn toàn có thể trông thấy.

Thứ ba, nó tạo ra một sự khủng hoảng về pháp lý và những vấn đề chính trị kéo theo trong việc: một quy phạm mới, dù xung đột hoặc tạo ra tiền lệ bất tuân quy trình chính tắc, một khi được chấp nhận thì bản thân nó sẽ tiềm ẩn nguy cơ tạo ra các bước ngoặt tiền lệ về sau và làm lung lay hệ thống luật pháp được vận hành trước đó.

Người đưa ra văn bản quy phạm mới, bị đặt vào ba mối liên hệ hệ quả mà anh ta chỉ nhận lấy phần bất lợi: có thể bị người dân kiện cáo vì cho rằng nó phi lý hoặc vượt quá chức trách hoặc tình thế yêu cầu; có thể bị cấp trên hoặc kể cả cấp dưới dựa vào làm căn cứ quy cho trách nhiệm ngay lập tức hoặc về sau này; và, tạo nên tiền lệ có thể gây khủng hoảng pháp lý cho các sự vận hành thông thường được duy trì từ trước cho dù đã kết thúc sự kiện tạo nên tiền lệ đó - tiền lệ tạo nên các tiền lệ.

Chính điều này vì sao ở các thể chế dân chủ, họ phải tuân theo những nguyên tắc trong việc thực hiện các chức năng của mình, là vì để làm sao họ sẽ ít phạm phải sai lầm nhất. Bởi mỗi bước đi sai lầm của họ là sẽ trực tiếp ảnh hưởng trực tiếp tới hàng loạt các vấn đề lớn lao như vừa đã tường minh ra.

Đồng ý là, trong một số trường hợp có thể tạo ra tiền lệ để làm thay đổi một nhận thức hay nền tảng xã hội. Nhưng đó phải là một hành động đặc biệt phải cân nhắc để lựa chọn vào một thời điểm nguy bách mà “không còn lựa chọn nào khác có thể tốt hơn”.

Lê Luân