NHỮNG ÂM MƯU ĐẰNG SAU VỤ HACK BYBIT: SỰ THẬT HAY CHỈ LÀ GIẢ THUYẾT? Vào ngày 21/2/2025, sàn giao dịch tiền điện tử Bybit – một trong những n...
NHỮNG ÂM MƯU ĐẰNG SAU VỤ HACK BYBIT: SỰ THẬT HAY CHỈ LÀ GIẢ THUYẾT?
Vào ngày 21/2/2025, sàn giao dịch tiền điện tử Bybit – một trong những nền tảng lớn thứ hai thế giới về khối lượng giao dịch – đã trở thành tâm điểm chú ý khi bị hacker tấn công, đánh cắp số tài sản khổng lồ lên đến 1,4-1,5 tỷ USD, chủ yếu là Ethereum (ETH). Đây được coi là vụ hack lớn nhất trong lịch sử tiền mã hóa, gây ra làn sóng hoảng loạn khi người dùng rút hơn 5,5 tỷ USD khỏi sàn chỉ trong một ngày. Tuy nhiên, đằng sau con số gây sốc này, nhiều giả thuyết về “âm mưu” đã xuất hiện, từ sự tham gia của nhóm hacker Triều Tiên Lazarus Group đến nghi vấn về nội gián hoặc thậm chí Bybit tự tạo ra sự cố. Vậy thực hư là gì?
Giả thuyết về Lazarus Group: Một thủ phạm quen thuộc?
Một trong những giả thuyết nổi bật, được các công ty phân tích blockchain như Elliptic, Arkham Intelligence, và Chainalysis đề cập, cho rằng nhóm tin tặc Lazarus – được cho là do chính phủ Bắc Triều Tiên hậu thuẫn – là thủ phạm đứng sau vụ hack Bybit. Báo cáo từ Chainalysis chỉ ra rằng Lazarus chiếm tới 61% số tiền mã hóa bị đánh cắp trong năm 2024, tương đương 1,3 tỷ USD, và đã thực hiện nhiều vụ tấn công lớn trước đó, như Ronin Network (2022) và Phemex (2024). Dấu vết từ các giao dịch blockchain liên quan đến vụ hack Bybit cho thấy sự tương đồng với những vụ việc này, khi hơn 400.000 ETH bị chuyển đến các địa chỉ ví không xác định và nhanh chóng được tẩu tán.
Tuy nhiên, việc quy kết này cần được xem xét kỹ lưỡng. Lazarus nổi tiếng với các cuộc tấn công tinh vi, nhưng làm thế nào họ có thể vượt qua hệ thống bảo mật multisig (ví lạnh đa chữ ký) của Bybit – vốn được thiết kế để yêu cầu xác nhận từ nhiều người ký – vẫn là một câu hỏi lớn. CEO Ben Zhou của Bybit khẳng định rằng laptop của đội ngũ không bị xâm phạm, và vụ việc xảy ra do một giao diện ký giả mạo (musked UI) trong quá trình chuyển ETH từ ví lạnh sang ví ấm. Liệu Lazarus có khả năng thực hiện một cuộc tấn công tinh vi đến mức đánh lừa toàn bộ hệ thống multisig, hay đây chỉ là một cách đổ lỗi quen thuộc khi nhắc đến các vụ hack crypto?
Nội gián hoặc lỗ hổng nội bộ: Một âm mưu từ bên trong?
Một giả thuyết khác cho rằng vụ hack có thể xuất phát từ nội bộ Bybit hoặc từ đối tác cung cấp giải pháp ví lạnh, Safe. Ben Zhou giải thích rằng hacker đã lợi dụng một lỗ hổng trong quá trình ký giao dịch, khi tất cả các signer nhìn thấy giao diện chính xác nhưng thực tế đã ký vào một lệnh thay đổi logic hợp đồng thông minh. Điều này đặt ra nghi vấn: Liệu có một nhân tố bên trong cố ý hợp tác với hacker, hoặc Bybit đã không phát hiện ra một phần mềm độc hại (malware) ẩn trong hệ thống từ trước?
Tuy nhiên, giả thuyết này cũng chưa có bằng chứng cụ thể. Các báo cáo từ công ty bảo mật Halborn và Arkham Intelligence chỉ ra rằng đây có thể là một lỗi bảo mật nghiêm trọng từ Safe, đối tác cung cấp ví lạnh của Bybit. Nếu đúng, đây không phải là âm mưu mà là một thất bại trong quy trình kiểm tra và bảo trì hệ thống. Nhưng nếu có nội gián, đây sẽ là một âm mưu phức tạp, đòi hỏi sự phối hợp giữa hacker bên ngoài và nhân viên nội bộ, điều mà Bybit hiện chưa công bố bất kỳ thông tin nào để xác nhận.
Bybit tự hack để thao túng thị trường?
Một giả thuyết gây tranh cãi khác, được một số bài viết và diễn đàn đề cập, cho rằng Bybit có thể tự tạo ra vụ hack như một chiêu trò để thao túng thị trường hoặc đánh lạc hướng nhà đầu tư. Lập luận này bắt nguồn từ việc Bybit vừa từ chối niêm yết đồng Pi Network – một dự án gây tranh cãi – và CEO Ben Zhou đã công khai cảnh báo Pi là “lừa đảo” ngay trước vụ hack, dẫn đến giả thuyết rằng đây là cách Bybit gây áp lực hoặc thu hút sự chú ý.
Tuy nhiên, giả thuyết này khó đứng vững. Vụ hack gây thiệt hại 1,5 tỷ USD – chiếm 70% ETH của khách hàng – đã đẩy Bybit vào khủng hoảng tài chính nghiêm trọng, với người dùng rút hàng tỷ USD và uy tín sàn bị ảnh hưởng nặng nề. Nếu Bybit tự tạo ra sự cố, họ đã tự đặt mình vào nguy cơ sụp đổ như FTX trước đây, điều này không hợp lý về mặt kinh tế hay chiến lược. Hơn nữa, Bybit đã huy động 4 tỷ USD để khôi phục dự trữ và cam kết bồi thường cho người dùng, cho thấy họ đang cố gắng giảm thiểu thiệt hại thay vì lợi dụng sự cố.
Lời cảnh tỉnh cho ngành crypto
Dù là âm mưu hay chỉ là tai nạn bảo mật, vụ hack Bybit đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về an ninh trong ngành tiền điện tử. Việc một sàn lớn như Bybit – với hệ thống multisig và ví lạnh – vẫn bị tấn công cho thấy các lỗ hổng bảo mật vẫn tồn tại, dù ở mức độ nào. Theo Chainalysis, tổng số tiền bị đánh cắp trong ngành crypto năm 2024 đạt 2,2 tỷ USD, tăng 21% so với năm 2023, và Lazarus Group là một trong những mối đe dọa lớn nhất.
Tuy nhiên, không có bằng chứng rõ ràng nào xác nhận các “âm mưu” trên. Lazarus Group có thể là thủ phạm, nhưng cần thêm dữ liệu từ Bybit, Safe, và các cơ quan điều tra như Interpol để khẳng định. Nghi vấn nội gián hay Bybit tự hack chỉ là phỏng đoán, dựa trên bối cảnh và tình hình thị trường. Thay vì vội vàng kết luận, chúng ta nên chờ đợi kết quả điều tra chính thức để hiểu rõ bản chất của vụ việc.
Vụ hack Bybit là một sự kiện chấn động, nhưng những “âm mưu” đằng sau nó vẫn chỉ là giả thuyết chưa được chứng minh. Dù là hành động của Lazarus Group, lỗi nội bộ, hay chiêu trò thị trường, điều quan trọng là Bybit cần minh bạch hơn trong quá trình điều tra và khôi phục niềm tin từ người dùng. Đây cũng là bài học lớn cho ngành crypto về việc nâng cao bảo mật, đặc biệt khi các sàn giao dịch ngày càng trở thành mục tiêu của hacker. Trong bối cảnh thông tin lan truyền nhanh chóng, điều cần thiết là giữ bình tĩnh và chờ đợi sự thật, thay vì để những đồn đoán dẫn dắt câu chuyện.
Trần Thuận
Không có nhận xét nào